Three Bronzes from Sir Leo Deriada

Romathisizing

If only life wasn’t such a complex equation

If only every problem had a definite solution

Then maybe I wouldn’t be in such a disarray

Then maybe an integral part of me would be ok

If only love can be derived from anybody readily

If only these feelings can be cancelled and ceased to be

Then maybe I could start to function properly

Then maybe I would find my own identity

If only you assumed in my dimensions

If only we had an infinity of interactions

Then maybe a relation could be a possibility

Then maybe there could exist a you and me

Singko

Hindi na naman siya makatulog. Isang buong lingo na siyang inaabot ng madaling araw bago tuluyang dalawin ng antok. Samu’t saring bagay ang gumugulo sa kanyang isip --- sa kanyang buong pagkatao. Balot sa nakabibinging katahimikan ang paligid. Makalipas ang ilang sandaling pagtila ng ulan, tumigil na rin sa wakas ang mga palakang kani-kanina lamang ay tila nagkokonsyerto sa labas. Malamang ay napagod na rin sa pagkokokak sa kalaliman ng gabi.

Sa kabila ng kadiliman ay kanyang naaninag ang selepono at dagli itong kinuha. Nang ito’y kanyang buksan ay tila binaha ng liwanag ang kanyang munting silid.

“Mam, salamat sa singko. Titigil na ako sa pag-aaral. Tanggal sa DOST.”

Makailang beses na rin niyang nabasa ang mensaheng iyon na hindi niya magawang burahin. Pero sa bawat pagbabasa’y naroroon pa rin ang kirot, ang panandaliang pagkakakunsensya. Sariwa pa sa kanyang isipan ang isinagot niya sa mensaheng iyon.

“Wag mo akong pasalamatan. Ikaw ang may gawa ng grado mo. Taga-lista lang ako’t taga-kalkula.”

Wala nang isinagot ang nagpadala ng mensahe. Iyon ang unang taon niya sa pagtuturo at ilan ding estudyante ang nabigyan niya ng singko sa semestreng iyon. May hinala siya kung kanino galing ang mensahe pero hindi siya sigurado. At pinili niyang huwag nang alamin pa.

“Walang guro na nasisiyahan sa pagbigay ng isang bagsak na grado sa kanyang estudyante. Kalimitan pa nga’y nanghihinayang at nalulungkot ang may ari ng kamay na hawak ay pulang bolpen sa pagsulat ng marka sa gradesheet. Minsan din kaming naging estudyante. Hindi rin minsan nang bumagsak.”

Ito ang sinabi sa kanya ng kanyang professor nung minsan siyang nakapagbitaw ng mararahas na salita patungkol dito. Binagsak siya ng professor niya. Nang mga sandaling iyo’y halos isumpa niya ito. Buong magdamag siyang pinagalitan ng kanyang nanay. Ilang beses siyang pinagbantaan ng kanyang tatay na patitigilin sa pag-aaral at iuuwi sa probinsya kapag naulit pa ang markang bagsak.

At ngayon nga’y bumaliktad ang sitwasyon. Siya na ngayon ang namamagsak. Siya na ngayon ang kinamumuhian.

Maya-maya’y namatay na ang dilaw na ilaw na galing sa kanyang selepono. Ngunit sa kanyang isipa’y naaaninag niya pa rin ang mensaheng sanhi ng kanyang pagkakapuyat. Pinaandar niya ang maliit na bentilador sa kanyang tabi at noon din ay nahagip ng kanyang tenga ang mahinang kokak ng isang palaka.

Ang Tanong at Sagot

18 October 2009

Paano mo sasabihin sa isang taong mahal mo siya?

Paano mo maihahayag ang iyong damdamin

gayong alam mong may iba nang laman ang puso niya,

at sa iyong pagtingin nama’y mayroon ding ibang umaasa?

Paano ko sasabihin sa yong mahal kita?

Paano ko lalapatan ng salita ang mga kilos kong

hindi magawang magkunwari tungkol sa nararamdaman ko sayo?

Paano ko ipapaliwanag kung bakit sinabi kong

lubos ang kaligayahang naibibigay mo

sa bawat araw na dumaraan sa buhay ko?

Ikaw na una kong naiisip sa paggising

at ang huli kong naaalala sa pagtulog.

Ikaw na ninanais na makita bawat umaga

at makapiling bawat gabi.

Ikaw na lagi na lamang naaalala

sa bawat awit na naririnig at sa bawat tulang nababasa.

Ikaw na wala akong nais idulot kundi kasiyahan

at walang nais hingin kundi pang-unawa,

pang-unawa sa hirap na maaaring naidulot sayo

ng aking nararamdaman.

Sa bawat ngiti mo’y sumisigla ang aking diwa.

Sa bawat pagdampi ng iyong kamay sa aking pisngi’y

nawawala ang aking pangamba.

Sa bawat pagyapos mo’y

napapawi ang lahat ng takot at pag-aalinlangan

at napapalitan ng kaligayahang walang mapagsidlan,

nangangarap na ako’y hindi mo na bibitiwan kailanman.

Ilang liham ba ang dapat kong isulat

para masabi sa yo ang nararamdaman ko?

Ilang kanta ba ang dapat awitin

upang marinig mo ang himig ng aking puso?

Ilang beses ba kitang dapat ihatid at sunduin

bago mo lubusang maintindihang

ikaw ang nais kong kapiling sa bawat sandali?

Paano ko sasabihin sayong mahal kita?

Paano ko maihahayag ang aking damdamin

gayong alam kong may iba nang laman ang puso mo,

at sa aking pagtingin nama’y mayroon ding ibang umaasa?

***

18 October 2009

Paano mo sasabihin sa isang taong mahal mo rin siya?

Paano mo maihahayag ang iyong damdamin

gayong akala niya’y ang puso mo’y may laman nang iba,

at sa kanyang pagtingin nama’y mayroon ding ibang umaasa?

Paano ko sasabihin sa yong mahal din kita?

Paano ko tatapatan ang mga kilos mong

pilit mo mang ikubli ay di mo magawa?

Paano ko ipapaliwanag na naiintindihan ko

kung bakit lubos ang kaligayahang naibibigay ko sa yo

dahil iyon din ang sa aki’y dulot mo?

Ikaw na unang bumabati sa aking paggising

at huling nagpapaalala bago matulog.

Ikaw na nais kong makapiling sa bawat umaga

at makita bawat gabi.

Ikaw na lagi na lamang naiisip

sa bawat awit na naririnig at sa bawat tulang nababasa.

Ikaw na walang naidulot sa akin kundi kasiyahan

at walang naibigay kundi pang-unawa,

pang-unawa sa hirap na naidulot sa yo ng iyong nararamdaman.

Ang bawat ngiti ko’y hatid ng iyong pag-aalala.

Ang bawat pagdampi ng aking kamay sa iyong pisngi’y

nagnanais na tanggalin ang iyong pangamba.

Ang bawat pagyapos ko sa iyo’y

naglalayon na pawiin ang lahat ng iyong takot at pag-aalinlangan,

nais iparamdam sa yo ang kaligayahang aking nararamdaman,

nangangarap na kita’y di na bibitawan kailanman.

Sa unang liham mo pa lamang

ay batid ko na ang nararamdaman mo.

Sa unang awitin mo pa lamang

ay narinig ko na ang himig ng yong puso.

Sa unang paghatid at pagsundo mo’y nais ko nang sabihin

na ikaw lang din ang gusto kong kapiling sa bawat sandali.

Paano ko sasabihin sa yong mahal din kita?

Paano ko maihahayag ang aking damdamin

gayong akala mo’y may iba nang laman ang puso ko,

at sa iyong pagtingin nama’y mayroon ding ibang umaasa?

***

Has it really been one year since..?